Sự Tích Ông Trạng Quỳnh

Sự Tích Ông Trạng QuỳnhTruyện này viết vào năm 1930. Vì tính cách thời sự của nó, nên Người đánh máy vẫn giữ nguyên những từ, chữ như trong sách đã in.

Truyện: Sự Tích Ông Trạng Quỳnh

Tác giả: Trúc Khê

Thủa học trò

Truyện này viết vào năm 1930. Vì tính cách thời sự của nó, nên Người đánh máy vẫn giữ nguyên những từ, chữ như trong sách đã in.

Thông tin chuyện kể về ông Trạng Quỳnh

Ông Nguyễn Quỳnh sinh về đời Hậu Lê, là người làng Bột Thượng, huyện Hoằng Hóa tỉnh Thanh Hóa (trong Trung kỳ). Năm 16 tuổi đã thi đỗ Cử Nhân (Hương Cống khoa Cảnh Hưng, thời vua Hiến Tôn). Vì ông có văn chương hay và nhất là giỏi về khẩu tài cho nên người ta gọi là Trạng. Ông có khiếu khôn ngoan tai quái từ thủa nhỏ; một hôm nhân buổi tối trung thu, cùng với lũ trẻ chơi đùa, ông bảo với lũ trẻ rằng :

-Chúng bay làm kiệu rước ta, rồi ta đưa chúng bay đi xem một người đầu to bằng cái bồ.

Lũ trẻ nghe nói đều háo hức muốn đi xem, bèn xúm nhau lại làm kiệu rước Quỳnh, một lúc anh nào anh nấy đều mỏi mệt cả. Quỳnh nói :

-Chúng bay hãy ngồi nghỉ một lát, rồi ta đưa đi xem.

Đoạn đưa cả chúng vào trong một cái buồng tối, bảo chúng đứng đấy để mình đi lấy đèn soi. Lũ trẻ thấy tối đều ù té chạy, chỉ có mấy đứa nhớn đứng lại chờ xem ; Quỳnh đốt đèn xong bèn chỏ vào bóng mình ở vách mà bảo rằng :

-Đấy chúng bay xem đi, ông to đầu đã ra đấy. Lũ trẻ nhơ nhác trông vào vách thì chỉ thấy bóng Quỳnh đầu to lù lù như cái bồ, bấy giờ mới biết là Quỳnh đánh lừa.

Lại một ngày kia, nhà Quỳnh có giỗ, mổ lợn. Quỳnh đang đứng xem, có ông Tú tên là Cát đến béo tai mà rằng :

-Tôi xin đối ạ, xin đối là : Đồ nhà khó vừa nhọ vừa thâm.

Quan đỏ mặt nói rằng :

-Ừ ! Đối chọi đấy, nhưng phải cái khiếm nhã.

Quỳnh bẩm :

-Vậy xin ngài nghĩ hộ xem có còn câu nào hay hơn nữa không ?

Quan lẳng lặng rồi đứng dậy đi.

Chú thích :

[1] Cấn là quẻ cấn ! Tốn là quẻ tốn : nghĩa là lợn cấn (chửa) ăn tốn hết nhiều cám.

[Không là quẻ khôn ! Càn là quẻ càn ; thế là đối chọi với quẻ cấn tốn.

[3] Có ý tự phụ mình là ông Tú

[4] Ông Tú Cát đối với con bọ hung thật khéo đối chọi, nhưng rất xược.